Systemy operacyjne - wpis 1 | zad 1-2/15

Systemy tekstowe

Interfejs tekstowy (ang. text-based user interface, TUI) – interfejs użytkownika, w którym prezentowane informacje mają formę tekstu lub innych znaków wyświetlanych w trybie tekstowym, używający semigrafikę do budowania okien, tabel i cieni. Użytkownik programu komputerowego z interfejsem tekstowym może wprowadzać polecenia z użyciem różnych urządzeń wejściowych, takich jak klawiatura, myszka czy pióro świetlne, podobnie jak ma to miejsce w przypadku graficznego interfejsu użytkownika (GUI). Odróżnia to interfejs tekstowy od wiersza poleceń (CLI), z którym często jest mylony, gdzie komendy są wprowadzane sekwencyjnie, zamiast być reakcją na występujące zdarzenia. Interfejs tekstowy mogą posiadać także aplikacje uruchamiane w trybie graficznym, zwykle w oknie, które emuluje tryb tekstowy.

DOS (od ang. disk operating system) – pierwszy przenośny (dyskowy) system operacyjny w mikrokomputerach lat osiemdziesiątych, zawierający między innymi rozszerzenia programowe procedur sprzętowych BIOS-u oraz interpreter poleceń.

Graficzny interfejs użytkownika, interfejs graficzny, środowisko graficzne, GUI (ang. graphical user interface) – określenie sposobu prezentacji informacji przez komputer oraz interakcji z użytkownikiem, polegającego na rysowaniu i obsługiwaniu widżetów.

Interfejs graficzny został wymyślony przez przedsiębiorstwo Xerox w latach 70. XX wieku w laboratorium PARC, a następnie później wykorzystywany i udoskonalany przez inne przedsiębiorstwa.

W Polsce pierwsze interfejsy graficzne powstały w latach 70. do maszyn Odra 1204 (używane były, między innymi, na Wojskowej Akademii Technicznej). Do sterowania służyło pióro świetlne oraz prototyp trackballa.

Środowisko graficzne jest grupą wzajemnie współpracujących programów, zapewniającą możliwość wykonywania podstawowych operacji na komputerze (uruchamianie programów, poruszanie się po katalogach, wprowadzanie ustawień) w trybie graficznym, najczęściej okienkowym. Zapewnia alternatywny dla wiersza poleceń (konsoli tekstowej) sposób pracy na komputerze.

Najważniejszym elementem graficznego interfejsu jest okno programu (lub kilka takich okien) prezentowane na pulpicie. Bezpośrednio na pulpicie lub wewnątrz okna są rozmieszczone (najczęściej w formie graficznych ikon lub menu) elementy interakcyjne, zwane widżetami (lub „kontrolkami”, nawiązując do pulpitów sterowniczych). Użytkownik komunikuje się z aplikacją pośrednio przez te widżety, najczęściej za pomocą myszy i klawiatury. Mysz jest odpowiedzialna za przesuwanie kursora, wskazującego odpowiednią pozycję na ekranie, a naciskanie przycisków jest związane z obszarem, w którym zawiera się aktualna pozycja kursora. Klawiatura jest związana z pojęciem „skupienia”. Jest to stan, który może posiadać w jednym momencie dokładnie jeden widżet w całym systemie okienkowym. Jeśli użytkownik naciska klawisze, informacja o tym przekazywana jest do tego widżetu, który aktualnie „posiada skupienie”.

Windows

Windows 10 – wersja systemu operacyjnego Microsoft Windows, która została wydana 29 lipca 2015 roku. Do 29 lipca 2016 roku możliwa była darmowa aktualizacja systemu Windows 7 lub 8.1 do Windowsa 10.

Pierwsze wzmianki o nowym systemie pojawiły się w kwietniu 2014 podczas konferencji Build, organizowanej przez Microsoft, zaś publiczna prezentacja miała miejsce 30 września 2014 roku.

Windows 10 ma na celu wyeliminowanie nieprawidłowości związanych z interfejsem użytkownika, wprowadzonych w Windows 8 przez dostosowanie systemu do urządzeń bez ekranów dotykowych (takich jak komputery osobiste i laptopy), przywrócenie menu Start stosowanego jeszcze w Windows 7, system wirtualnego pulpitu i możliwość uruchamiania aplikacji Windows Store zarówno w oknach, jak i w trybie pełnoekranowym, na różnych rodzajach urządzeń. Windows 10 jest dostępny dla laptopów i komputerów stacjonarnych, tabletów, smartfonów, innych produktów Windows oraz dla konsoli Xbox One.

W październiku 2019 roku, według serwisu NetMarketShare, Windows 10 był zainstalowany na 54,30% komputerów osobistych, co daje mu pierwsze miejsce na świecie

 Warstwa budowlana architektury komputera